ਹੁਣ ਕੋਰਟ ’ਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ‘ਸਟੀਰੀਓਟਾਈਪ’ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਵਰਤੋਂ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 17 ਅਗਸਤ (ਪੰਜਾਬ ਮੇਲ)- ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੀ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਸਬੰਧੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਦਲੀਲਾਂ ਅਤੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ’ਚ ਸਟੀਰੀਓਟਾਈਪ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਡੀ.ਵਾਈ. ਚੰਦਰਚੂੜ ਨੇ ਨਿਆਇਕ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿਚ ਲਿੰਗਕ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀਤਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈਂਡਬੁੱਕ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਜੱਜਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਅੜੀਅਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ‘ਲਿੰਗਕ ਰੂੜੀਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ’ ਹੈਂਡਬੁੱਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਨਾਲ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਦੱਸੇ।
ਡੀ.ਵਾਈ. ਚੰਦਰਚੂੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਅਣਉਚਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਜੱਜਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹੈਂਡਬੁੱਕ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਿਆਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਅਚੇਤ ਰੂਪ ਵਿਚ ਰੂੜੀਵਾਦਿਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹੈਂਡਬੁੱਕ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਰੂੜੀਵਾਦਿਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂੜੀਵਾਦਿਤਾ ਕੀ ਹੈ।
ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚਰਚਾ ’ਚ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਰੂੜੀਵਾਦਿਤਾ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਇਹ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰੂੜੀਵਾਦਿਤਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੱਜਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਜੋ ਸਟੀਰੀਓਟਾਈਪਿੰਗ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਈਡਿੰਗ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਡੀ.ਵਾਈ. ਚੰਦਰਚੂੜ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ‘ਲਿੰਗਕ ਰੂੜੀਵਾਦਿਤਾ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ’ਤੇ ਇਕ ਹੈਂਡਬੁੱਕ’ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜੱਜਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ, ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ’ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
