ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, 19 ਮਾਰਚ (ਪੰਜਾਬ ਮੇਲ)- ਸੁਨੀਤਾ ਵਿਲੀਅਮਸ ਅਤੇ ਬੁੱਚ ਵਿਲਮੋਰ ਪੁਲਾੜ ‘ਚ 9 ਮਹੀਨੇ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਪਰਤ ਆਏ ਹਨ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦਾ Dragon Capsule ਸੁਨੀਤਾ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ਤੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ‘ਚ ਉਤਰਿਆ। ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਤੱਕ ਦਾ ਇਹ ਸਫ਼ਰ 17 ਘੰਟਿਆਂ ਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ 7 ਮਿੰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਹ ਰੋਕਦਾ ਪਲ ਵੀ ਸੀ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ (ਆਈ.ਐੱਸ.ਐੱਸ.) ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਤੱਕ ਦਾ 17 ਘੰਟੇ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ, ਉਸਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 1900 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਸੱਤ ਮਿੰਟ ਲਈ ਸੰਚਾਰ ਬਲੈਕਆਊਟ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਪਰ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਪੜਾਅ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਨਾਸਾ ਦਾ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੇ ਡਰੈਗਨ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੁੱਧਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਕਰੀਬ 3.20 ਵਜੇ ਸੱਤ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਬਹਾਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਰ ਸੱਤ ਮਿੰਟ ਦਾ ਇਹ ਬਲੈਕਆਊਟ ਸਮਾਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਨਿਰਣਾਇਕ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦੇ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 1 ਫਰਵਰੀ 2003 ਨੂੰ ਨਾਸਾ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਕੋਲੰਬੀਆ ਨਾਲ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰਿਆ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਲਗਭਗ 28000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੈਪਸੂਲ ਇਸ ਗਤੀ ਨਾਲ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਰਗੜਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਗੜ ਕਾਰਨ ਕੈਪਸੂਲ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਹੋਰ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਕੰਟਰੋਲ ਤੋਂ ਸਿਗਨਲ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗੱਡੀ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਉਤਰਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਚਾਰ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਲਾੜ ਵਿਚ 286 ਦਿਨ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਨੀਤਾ ਵਿਲੀਅਮਜ਼ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਧਰਤੀ ਦੀ ਤਾਜ਼ੀ ਹਵਾ ਵਿਚ ਸਾਹ ਲਿਆ।