ਵੁਡਸਾਈਡ, 16 ਨਵੰਬਰ (ਪੰਜਾਬ ਮੇਲ)- ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਇਕ ਅਹਿਮ ਮੀਟਿੰਗ ਇਥੇ ਸੰਪੰਨ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਲੇ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਨਹੀਂ ਆਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਕ ਸਾਲ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਚਾਰ ਘੰਟੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੱਲੀ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੱਖਣ ਵਿਚ ਵੁੱਡਸਾਈਡ ਵਿਚ ਫਿਲੋਲੀ ਮੈਂਸ਼ਨ ਵਿਚ ਹੋਈ। ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਦੁਵੱਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ, ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਮਹਿਲ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿਚ ਸੈਰ ਕਰਨ ਸਮੇਂ।¿;

ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਵਫ਼ਦਾਂ ਨਾਲ ਲੰਮੀ ਮੇਜ਼ ’ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਹੈ। ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਕਾਫੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਚਾਲਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸ਼ੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੀ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ। ਬੈਠਕ ਦੌਰਾਨ ਦੋਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ, ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗਲੋਬਲ ਮੁੱਦਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਈਰਾਨ, ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਯੂਕ੍ਰੇਨ, ਤਾਈਵਾਨ, ਇੰਡੋ-ਪੈਸੀਫਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ, ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ, ਡਰੱਗਜ਼ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ’ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।¿;

ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਇਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ’ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾ ਫੌਜੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ’ਤੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਸਕੱਤਰ ਲੋਇਡ ਆਸਟਿਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੀਨੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਕਰਨਗੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਮਾਂਡਰ ਚੀਨ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਨ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨਗੇ। ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਸ਼ੀ ਵਿਚਕਾਰ ਬੈਠਕ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਨਾਮ ਨਾ ਛਾਪਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ’ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਖਰਕਾਰ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ’ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ’ਤੇ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਸ਼ੀ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਮੌਕੇ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੱਖ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿਚ ਚੀਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਨਿਰਪੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਚੀਨ ਤਾਈਵਾਨ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਸ਼ੀ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ’ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ’ਤੇ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਅਗਲੇ ਹਫਤੇ ਸ਼ੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਜਨਮਦਿਨ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇਹ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਸੀ।¿;

ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵਫ਼ਦ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 10-11 ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਨ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਵਫ਼ਦ ਦਾ ਸਰੂਪ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਈਡੇਨ ਅਤੇ ਸ਼ੀ ਵਿਚਕਾਰ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਜੀ2 ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ‘‘ਰਣਨੀਤਕ ਕੈਲੀਬ੍ਰੇਸ਼ਨ’’ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੀ ਨੇ ‘ਏ.ਪੀ.ਈ.ਸੀ. ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਸਮਿਟ’ ’ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਰਤੀ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦੇਸ਼ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇੱਕ ਪੱਖ ਲਈ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਗੈਰ-ਕੁਦਰਤੀ ਹੈ।’’ ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਲਈ ਘਾਤਕ ਨਤੀਜੇ ਹਨ…’’।

ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਦੁਵੱਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ’ਚ ਆਪਣੇ ਸਵਾਗਤੀ ਭਾਸ਼ਣ ’ਚ ਕਿਹਾ, ‘‘ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੁਕਾਬਲਾ ਟਕਰਾਅ ’ਚ ਨਾ ਬਦਲ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।’’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਮਰੀਕਾ ਇਹੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਡੀ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਗਲੋਬਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਸਾਡੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।’’ ਸ਼ੀ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਬਾਲੀ ’ਚ ਆਪਣੀ ਪਿਛਲੀ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜੀ-20 ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਿਆਂ ’ਤੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।